เมื่อเพศหายไป ในโลกดิจิตอล?

เมื่อเพศหายไป ในโลกดิจิตอล?
หลายคนเชื่อว่า ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี สร้างโอกาส และภัยคุกคามให้แต่ละกลุ่มคนแตกต่างกันไป “โดยเฉพาะผู้ที่สามารถปรับตัวก็สามารถแสวงหาโอกาสและประกันความเสี่ยงได้” แต่หลายคนคงขึ้นไม่ถึง ยิ่งนานวันในโลกดิจิตอล เพศแม้เพศจะปรับตัว แต่เพศยิ่งจากหายไปกับเรา

#เพศไหน
ในโลกดิจิตอล ความสามารถของผู้ใช้ ในการกำหนดให้ตนเองเป็นใครก็ได้ โดยสามารถเลือกหรือแสดงออกเพศของตนได้ ตั้งแต่แอปหาคู่ที่เลือกเพศได้ แอปที่ใช้กันเฉพาะกลุ่มเพศที่เรากำหนดเอง ที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลกอย่าง Grindr จนกระทั่งการเลือกเป็นเพศที่ไม่เคยมีอยู่มาก่อนอย่างกลุ่ม Non-binary หากมองง่ายก็คือเมื่อในโลกที่ไม่ได้มีการกำหนดว่าเป็นแบบนี้แล้วหมายถึงเพศไหน แล้วเราเลือกที่จะเป็นอะไรก็ได้ ก็ย่อมทำให้ประชากรของเพศที่เคยถูกนิยามไว้ลดลง

#หายไปไหน
การเลือกที่จะกำหนดตัวเองในโลกดิจิตอล ก่อให้เกิดชุมชนออนไลน์ที่เริ่มจะมีความสำคัญมากกว่าชุมชนในโลกแห่งความจริง จนกระทั่งมีผลในเชิงประจักษ์ พูดง่ายๆคือ เมื่อก่อนกลุ่มเกย์หรือเลสเบี้ยน ที่ไม่รู้ว่าเราเดินถนนแล้วจะเจอคนที่มีรสนิยมทางเพศแบบเรามั้ย และโอกาสที่จะปิ้งกันน้อยมาก ก็คงจะต้องหาการช่วยเหลืออย่างการไปบาร์ หรือพื้นที่เฉพาะกลุ่ม แต่ปัจจุบันเมื่อมีแอปหาคู่เฉพาะกลุ่มเกิดขึ้น ทำให้การพบเจอกันในสถานที่แห่งความเป็นจริงนั้นไม่มีความหมาย พอนัดเจอกันในโลกออนไลน์ ก็ไปสถานที่อื่นได้ ไม่แปลกที่เราจะเริ่มเห็นว่าร้านเฉพาะกลุ่มเริ่มปิดตัวลง เพราะเพศหายไปจากสถานที่ แต่เพศอยู่กับชุมชน พูดง่ายๆอีกก็คือว่า สมมุติว่าร้าน A มีกลุ่มเพศ A ไปบ่อยมาก จนกระทั่งวันหนึ่งกลุ่มเพศ A ย้ายไป ร้าน B ดังนั้นท้ายที่สุดแล้ว สถานที่อย่างร้าน A ก็ไม่ได้มีความหมาย แต่กลับเป็นชุมชน

#หายทำไม
มาพูดถึงเรื่องดีกันบ้าง หากเพศหายไป ก็คงจะมีบางกลุ่มเสียเปรียบ แต่ก็ได้เปรียบไม่น้อยนะ หมายความโลกดิจิตอลที่คนไม่ต้องมารู้ว่าเป็นเพศอะไร ก็ส่งผลให้การเหยียดเพศ ล้อเลียน กำแพงที่อยู่บนฐานของเพศก็ไม่เกิด ดังนั้นสิ่งเหล่านี้เปิดโอกาสให้ LGBT ที่หางานยาก หรือถูกกดรายได้ในโลกแห่งความเป็นจริง มาหาผลประโยชน์ อย่างไรก็ดีโลกที่มีโอกาสมากขนาดนั้นก็ย่อมมีผลเสียง อย่างที่เรารู้กันดีว่ากลุ่มผู้ป่วยโรคซึมเศร้านอกสถาบันบำบัดเยอะขึ้น ในทางกลับกันโรคขยันเกินตัวก็ลุมเล้า คนเหล่านี้ ทั้งการไม่จำกัดเวลาการทำงาน การแข่งขันมากขึ้นทุกวัน

#หายเมื่อไหร่
สุดท้ายนี้ หลายคนอาจจะเคยอ่านหนังสือที่พูดถึง การเมืองในอุดมคติ สังคมในอุดมคติ แต่สำหรับชาวสาวกเพศสภาพ เพศวิถี คงไม่มีใครไม่รู้จักเรื่องราวของไซบลอค (cyborg manifesto) ที่สุดท้ายแล้ว ความเท่าเทียมทางเพศ จะเกิดเมื่อทุกคนเป็นไซบลอค ลองนึกภาพเล่นๆ ว่าถ้าวันนึงเทคโนโลยีในวันนี้ ที่คนข้ามเพศสามารถแปลงเพศได้ แล้วสามารถกำเนิดบุตรได้ จนกระทั่งสามารถแก้ในระดับโครโมโซมได้ หรืออวัยวะกำเนิดก็จะไม่มีความหมายอีกต่อไป สุดท้ายเพศก็อาจจะเป็นแค่ ประวัติศาสตร์ที่มนุษย์เคยมี
สุดท้ายถ้าผู้ที่สามารถปรับตัวก็สามารถแสวงหาโอกาสและประกันความเสี่ยงได้ คุณพร้อมหรือยังกับเพศที่กำลังจากหายไป

แหล่งข้อมูล:
Haraway, D. (2006). A cyborg manifesto: Science, technology, and socialist-feminism in the late 20th century. In The international handbook of virtual learning environments (pp. 117-158). Springer, Dordrecht.